Status epilepticus bij de hond: risico’s en spoed therapie

Het percentage honden dat overlijdt als gevolg van een status epilepticus is hoog, tot wel 25% of hoger. Een serieuze aandoening die om een serieuze aanpak vraagt! Het is aangetoond dat hoe langer epileptische aanvallen ongecontroleerd blijven optreden, hoe ongevoeliger ze worden voor medicatie. Het is dan ook ‘alles of niets’ bij het inzetten van een therapie!

Maar welke medicatie kunt u gebruiken, welke doseringen kunt u aanhouden en hoe vaak mag u de toediening ervan herhalen? Hoe zit het met de relatief nieuwe anti-epileptica, zoals levetiracetam, past u deze al toe? Welke stappen volgt u als de behandeling geen effect heeft en wat voor soort monitoring is verstandig tijdens en na de status epilepticus?

Tijdens de FECAVA (Federation of European Companion Animal Veterinary Associations) in München eind 2014 was Prof. Dr. Simon R. Platt (BVM&S MRCVS DACVIM (Neurology) DECVN, College of Veterinary Medicine, University of Georgia, USA) telkens opnieuw in staat om een overvolle zaal te trekken en met recht! Zo bleek ook zijn interessante, praktische en bij vlagen verfrissend humorvolle verhaal over de spoedtherapie van epilepsie een succes.

Het verhaal van Simon Platt was de inspiratie voor dit praktische artikel; uiteraard volledig gestaafd met wetenschappelijke literatuur en voorzien van informatie over de meest recente ontwikkelingen. Dit artikel bespreekt de risico’s, diagnostiek en therapie van een status epilepticus. Inclusief praktisch protocol (printbaar!).

Verhoog de overlevingskans van patiënten met status epilepticus, verbeter de communicatie met de eigenaar, en voorkom stress op de werkvloer als gevolg van status epilepticus.

Assessment

Een goed resultaat met deze quiz en het lezen van het bijbehorend artikel levert u een nascholingsbadge met 1 Nascholingspunt op!

LEERDOELEN

Aan het eind van dit artikel:

• Kent u de definitie van een gegeneraliseerde epileptische aanval, een cluster en een status epilepticus (SE).
• Kent u de hoofdgroepen van epilepsie.
• Weet u wat de effecten zijn van SE op de ademhaling, het hart, de nieren en het centraal zenuwstelsel.
• Kunt u het team aan dierenartsen en paraveterinairen in uw praktijk bij een SE patiënt laten samenwerken.
• Let u bij het signalement van een SE patiënt op het ras en de leeftijd.
• Weet u welke anamnesevragen relevant zijn om te stellen aan een eigenaar.
• Onderkent u het belang van een ABC spoedprotocol, de toediening van zuurstof en de monitoring en regulatie van de lichaamstemperatuur.
• Weet u hoe u moet handelen in geval van (vermoedelijke) hypoglycemie.
• Weet u welke medicatie u kunt inzetten om SE te couperen:
  • Midazolam, diazepam, fenobarbital, levetiracetam, propofol, ketamine en in geval van refractaire SE isofluraan, (dex)medetomidine, kaliumbromide.
  • U kent de meest effectieve manier van toediening, de adviesdosering, de effecten, de bijwerkingen en de eventuele contra-indicaties van deze middelen.
  • U weet in welke volgorde de verschillende middelen het beste kunnen worden ingezet.
• Bent u in staat de patiënt uitgebreid te (laten) monitoren en verzorgen.
• Kunt u een diagnostisch plan opstellen (lichamelijk onderzoek, urine onderzoek, bloedonderzoek, bloeddrukmetingen, beeldvorming, liquor onderzoek).
• Kent u de grove cijfers voor wat betreft de prognose van honden met SE.
• Beseft u hoe groot de impact is van een hond met SE op een eigenaar.
• Realiseert u zich dat het verstandig is om informatie in de vorm van een adviesbrief mee te geven naar huis.

Inhoud

• Introductie
• Definities
• Oorzaken
• Effecten van status epilepticus op het lichaam
• Team effort
• Spoed communicatie met een eigenaar
• Signalement en anamnese
• ABC
• Zuurstoftoediening
• Temperatuur opnemen en indien nodig koelen
• Bloedonderzoek
• Glucose/dextrose suppletie
• Medicatie om de aanval te couperen
  • Stap 1: Benzodiazepines
  • Stap 2A: Fenobarbital
  • Stap 2B: Levetiracetam
  • Stap 3A: Propofol
  • Stap 3B: Benzodiazepines in een continuous rate infusion
  • Stap 4: Ketamine
  • Stap 5: Wat als niets werkt?
  • Stap 6: Toekomst
• Intoxicatie behandelen
• Realiseren van een intraveneuze toegang
• Monitoring en verzorging
• Diagnostiek bij de gestabiliseerde patiënt
• Prognose
• Uitgebreide communicatie met een eigenaar
• PRINTVERSIE PROTOCOL STATUS EPILEPTICUS
• Verder lezen?
• Bronnen